Ai phát minh ra robot hút bụi? Lịch sử cần biết về công cụ giải phóng sức lao động

Thú thật đi, đã bao nhiêu lần bạn nhìn sàn nhà và ước có một phép màu nào đó hô biến mọi bụi bẩn đi mất để bạn có thêm thời gian cày phim? Nếu câu trả lời là “vô số lần” thì xin chúc mừng, bạn chính là nguồn cảm hứng bất tận cho một trong những phát minh vĩ đại nhất thế kỷ 21.

Câu hỏi ai phát minh ra robot hút bụi không chỉ là một câu chuyện về công nghệ, mà nó là lời thú tội ngọt ngào của “hội lười” toàn cầu. Hãy cùng du hành ngược thời gian để xem sự lười biếng một cách thông minh đã tạo ra “người hùng” dọn dẹp thầm lặng này như thế nào nhé!

Màn dạo đầu: Chân dung “cụ tổ” của robot hút bụi – một con khủng long bằng sắt

Trước khi có những “em” Robot hút bụi lau nhà nhỏ xinh, cơ động lướt nhẹ trên sàn, tổ tiên của chúng là những “gã khổng lồ” thực thụ. Để hiểu được cuộc cách mạng mà robot hút bụi tạo ra, chúng ta phải quay về thời điểm mà việc hút bụi còn là một cơn ác mộng.

Chuyện về Hubert Cecil Booth và nụ hôn… bụi bặm định mệnh

Năm 1901 tại London, kỹ sư người Anh Hubert Cecil Booth đang xem một buổi trình diễn máy thổi bụi. Nhìn cảnh bụi bay mù mịt, ông nảy ra ý tưởng thiên tài: tại sao không hút vào thay vì thổi đi?

Để chứng minh, ông đã quỳ xuống, đặt miệng lên ghế và hút một hơi thật mạnh. Kết quả là một cơn ho sặc sụa, nhưng ý tưởng về chiếc máy hút bụi đầu tiên trên thế giới đã ra đời. “Cụ tổ” này tên là “Puffing Billy”, to bằng cả một chiếc xe ngựa, chạy bằng xăng và phát ra tiếng gầm rú kinh hoàng. Nó là một cải tiến sơ khai nhưng đã đặt nền móng cho toàn bộ ngành công nghiệp làm sạch.

Từ “quái vật” đến đồ gia dụng: cuộc cách mạng thu nhỏ

Tất nhiên, chẳng ai muốn đặt một “con khủng long” trong nhà. Nhiều năm sau, máy hút bụi được thu nhỏ lại, trở thành những thiết bị gia dụng quen thuộc. Nhưng “nỗi đau” vẫn còn đó: chúng ta vẫn phải hì hục đẩy, kéo, và “vật lộn” với nó. Nỗi ám ảnh này chính là mảnh đất màu mỡ để gieo mầm cho giấc mơ về một giải pháp dọn dẹp hoàn toàn tự động.

Vậy rốt cuộc, ai là người phát minh ra robot hút bụi? Một người hay cả một thế hệ?

Đây chính là điểm nhấn của câu chuyện “khám phá này”. Sự thật là, nếu bạn tìm một cái tên duy nhất cho câu hỏi ai là người phát minh ra robot hút bụi, bạn sẽ không tìm thấy. Không có một thiên tài đơn độc nào trong phòng thí nghiệm hét lên “Eureka!” rồi vẽ ra bản thiết kế hoàn chỉnh. Đó là thành quả của một quá trình tiến hóa, một bản giao hưởng được tạo nên bởi nhiều bộ óc và những kẻ dám mơ lớn.

Electrolux Trilobite (1996): Kẻ tiên phong dũng cảm nhưng hơi… ngáo ngơ

Mãi đến năm 1996, giấc mơ mới chính thức bước ra đời thực. Hãng Electrolux đã trình làng Trilobite, được công nhận là robot hút bụi thương mại đầu tiên. Nó là một cú nổ lớn, nhưng cũng giống như một anh chàng lần đầu hẹn hò, Trilobite khá vụng về. Nó dùng sóng siêu âm để né vật cản nhưng thỉnh thoảng vẫn “hôn” tường một cách trìu mến. Dù vậy, nó đã trả lời cho câu hỏi robot hút bụi được phát minh vào năm nào một cách dõng dạc và chứng minh một điều: một thiết bị lau dọn nhà cửa tự động là hoàn toàn khả thi.

iRobot Roomba (2002): Khi ngôi sao thực sự xuất hiện và chiếm trọn spotlight

Nếu Trilobite là người mở đường, thì iRobot Roomba chính là “idol” chiếm trọn sân khấu. Ra mắt năm 2002 bởi công ty iRobot (vốn có kinh nghiệm làm robot cho quân đội), Roomba là một cuộc cách mạng. Nó thông minh hơn, giá “mềm” hơn và thực sự hiệu quả. Chính Roomba đã biến robot hút bụi từ một món đồ công nghệ kỳ lạ thành một thiết bị gia dụng thông minh mà mọi nhà đều khao khát. Vì vậy, khi người ta hỏi robot hút bụi do ai phát minh, cái tên Roomba và iRobot thường là câu trả lời phổ biến nhất.

Bảng “phong thần”: Sơ đồ tiến hóa của các “bé” robot qua từng thời kỳ

Để dễ hình dung về cuộc “lột xác” ngoạn mục này, hãy cùng xem bảng so sánh nhanh các thế hệ robot. Từ một cỗ máy làm sạch đơn giản, chúng đã tiến hóa thành những quản gia AI thực thụ.

Tiêu chí	“Gen Z” Sơ khai (1996-2005)	“Thế hệ Millennials” (2010-2018)	“Thế hệ Alpha” AI (2019 – Nay)
Mắt thần (Điều hướng)	Cảm biến siêu âm, đi theo “bản năng”	Laser (LDS), vẽ bản đồ 2D	AI Camera, nhận diện dép, dây điện, “bãi mìn” thú cưng
Skill chính	Chỉ biết hút	Biết hút và lau “giả vờ”	Hút, lau xoay/rung, tự giặt giẻ, sấy khô
Độ tự lập	Tự về sạc (thỉnh thoảng lạc đường)	Tự về sạc, thiết lập tường ảo trên app	Tự đổ rác, bơm nước và tự pha nước lau sàn
Gương mặt vàng	Electrolux Trilobite	Robot hút bụi Xiaomi Mi Robot Gen 1	Dreame, Roborock, Ecovacs đời mới nhất

Vậy chính xác thì Robot hút bụi là gì? Nhìn một chiếc robot hút bụi (hay còn gọi là Robot Vacuum cleaner) lướt đi nhẹ nhàng vậy thôi chứ “nội thất” bên trong cực kỳ phức tạp. Hiểu rõ nó sẽ giúp bạn trân trọng hơn “người bạn” cần mẫn này.

Về cơ bản, cấu tạo robot hút bụi giống như một cơ thể sống thu nhỏ, mỗi bộ phận đều có vai trò riêng biệt và quan trọng. Toàn bộ nguyên lý hoạt động của robot hút bụi là một quy trình tự động hóa đáng kinh ngạc. Đây chính là thứ thể hiện rõ nhất công dụng của robot hút bụi – giải phóng sức lao động cho con người.

Chuyện bên lề: Những cú “bom xịt” và những câu chuyện cười ra nước mắt

Tất nhiên, con đường đến vinh quang của robot dọn dẹp không trải đầy hoa hồng. Mức độ nổi tiếng của nó lớn đến nỗi, nếu bạn thử tìm cách giới thiệu về robot hút bụi bằng tiếng Anh, bạn sẽ thấy hàng triệu video và bài viết, nhưng ít ai kể về những thất bại.

“Thách thức lớn nhất không phải là tạo ra một robot biết hút bụi, mà là tạo ra một robot đủ thông minh để không hút luôn cả… con mèo nhà bạn.” – Một chia sẻ vui từ một kỹ sư iRobot.

Cú “ngã ngựa” triệu đô của ông hoàng Dyson

Năm 2001, trước cả Roomba, “ông trùm” máy hút bụi James Dyson đã suýt ra mắt robot DC06. Nó là một con “quái vật” công nghệ với 70 cảm biến và lực hút vô địch. Vấn đề? Nó quá đắt, quá nặng, đến nỗi Dyson phải hủy bỏ dự án vào phút chót. Đây là một bài học đắt giá về việc công nghệ phải đi đôi với tính thực tiễn.

Từ giấc mơ của “hội lười” đến tương lai của ngôi nhà thông minh

Hành trình đi tìm đáp án cho câu hỏi ai đã phát minh ra robot hút bụi không chỉ dừng ở một cái tên, mà là cả một thế hệ những người dám mơ về một cuộc sống thảnh thơi hơn. Từ “con khủng long” ồn ào của Hubert Booth đến những robot hút bụi AI tinh vi ngày nay là minh chứng hùng hồn nhất cho việc sự “lười biếng” có thể thúc đẩy sáng tạo.

Giờ đây, robot hút bụi không chỉ là một cái máy, nó là thành viên của gia đình, là một phần không thể thiếu của ngôi nhà thông minh. Và tương lai, chúng sẽ còn thông minh hơn, đa năng hơn, biến giấc mơ về một ngôi nhà tự chăm sóc hoàn toàn thành hiện thực.