Nên uống cà phê pha máy hay pha phin: Barista giải đáp

Sáng nào cũng vậy, đứng sau quầy bar, AHD lại được nghe những câu hỏi quen thuộc: “Ở đây có cà phê phin không em?”, ngay cạnh đó một vị khách khác lại gọi: “Cho anh một ly espresso nhé!”. Với menu quán vừa có cà phê phin lẫn cà phê pha máy, đôi lúc AHD còn gặp khách phân vân hồi lâu không biết nên uống cà phê pha máy hay pha phin dường như chưa bao giờ có hồi kết.

Với tư cách là một Barista, hôm nay, AHD sẽ chia sẻ vài thông tin thú vị sau, hi vọng bạn có thể tìm được “chân ái” cà phê chuẩn gu mà bạn yêu thích mà không phải tốn thời gian suy nghĩ quá lâu ở tại quầy.

Cà phê phin và cà phê máy khác nhau như thế nào mà có tận 2 tên món trong menu?

Trước khi trả lời câu hỏi cà phê pha phin và pha máy cái nào ngon hơn, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của chúng. Sự khác biệt không chỉ nằm ở cái máy hay cái phin, mà nằm ở chính nguyên lý chiết xuất cà phê.

Cà phê pha phin: bản giao hưởng chậm rãi của trọng lực và thời gian

Pha phin là một nét đặc trưng trong văn hóa cà phê Việt Nam. Nó là sự kết hợp giữa ngâm ủ và thẩm thấu. Nước nóng được đổ vào, ngấm từ từ vào bột cà phê, sau đó nhờ trọng lực, từng giọt cà phê đậm đặc mới chầm chậm rơi xuống.

Quá trình này không có sự can thiệp của máy móc, chỉ có sự kiên nhẫn. Đó là lý do vì sao ngồi đợi một ly cà phê phin giống như một nghi thức “thiền”, giúp bạn sống chậm lại giữa dòng đời vội vã. Đây cũng là cách pha cà phê đậm đặc ngon truyền thống để tạo ra một ly cà phê đen đá đậm vị.

Cà phê pha máy (Espresso) chỉ với 30 giây trong điều kiện áp suất chuẩn

Ngược lại hoàn toàn, cà phê espresso là “đứa con của tốc độ”. Ở đây, yếu tố quyết định là áp suất. Một chiếc máy pha cà phê chuyên nghiệp sẽ dùng một lực ép cực lớn (chuẩn là 9 bar) đẩy nước nóng đi qua bột cà phê được xay mịn trong khoảng 25-30 giây.

Và sau đó tinh chất cà phê đậm đặc được chiết xuất ra với lớp crema màu nâu hổ phách bồng bềnh bên trên, thứ mà pha phin không bao giờ có được. Việc sử dụng máy pha cà phê đúng cách sẽ quyết định chất lượng của ly espresso.

Cà phê pha phin hay pha máy ngon hơn? So sánh dựa trên 4 yếu tố sau:

Để thực sự trả lời cho câu hỏi cà phê pha máy có ngon không so với phin, chúng ta cần khai thác từng yếu tố một cách công tâm và chi tiết nhất. Mỗi phương pháp đều có điểm mạnh và điểm yếu riêng, tùy thuộc vào gu cà phê của mỗi người.

• Công thức cà phê sữa pha máy “ngon hút khách” chuẩn như quán
• Cách bảo quản cà phê đã pha sẵn giữ được lâu & 6 lưu ý cần biết
• Cách pha cà phê bằng giấy lọc ngon như ở tiệm
• 3 Cách pha cà phê bằng túi lọc đúng chuẩn, ngon đúng điệu
• Cà phê Robusta và Arabica loại nào ngon hơn?
• Uống cà phê sữa có tăng cân không? Cafe sữa bao nhiêu calo

Xét về hương vị: đậm đà truyền thống hay phức hợp tinh tế?

Đây là điểm khác biệt “to bự” nhất. Do thời gian tiếp xúc với nước lâu, hương vị cà phê phin thường rất đậm, đắng, body (độ dày) cực kỳ mạnh mẽ. Nó hợp với gu của những người thích “chất” cà phê phải thật “nặng đô”, đặc biệt khi kết hợp với sữa đặc để tạo ra ly cà phê sữa đá huyền thoại. Trong khi đó, cà phê máy, đặc biệt khi dùng hạt Arabica, lại mở ra một thế giới hương thơm phức hợp: mùi hoa, trái cây, chocolate, vị chua thanh nhẹ nhàng và hậu vị ngọt kéo dài. Đó là một trải nghiệm cà phê tinh tế hơn.

Xét về hàm lượng caffeine: ai là “kẻ” giúp bạn tỉnh táo hơn?

Nhiều người lầm tưởng espresso nặng hơn nên nhiều caffeine hơn. Thực tế, nếu xét trên tổng thể một ly, cà phê phin (thường dùng hạt Robusta) có hàm lượng caffeine cao hơn do thời gian chiết xuất dài. Tuy nhiên, nếu xét trên mỗi ml, espresso lại đậm đặc caffeine hơn. Nói vui thì phin giúp bạn “tỉnh từ từ”, còn espresso cho bạn một “cú hích” tỉnh táo tức thì. Việc so sánh cà phê pha máy và pha phin về caffeine thực sự rất thú vị.

@duongquocloc

việc học rất quan trọng, theo anh em giữa cà phê pha phin và cà phê pha máy cái nào đậm đà hơn #quocloccoffee #mayphacafe #duongquocloc #finero #A82 #caphexuatkhau

♬ Aniflax – orijinal ses – Aniflax

Xét về thời gian và sự tiện lợi: cuộc chiến giữa “thiền” và “tốc độ”

Pha phin cần ít nhất 5-7 phút chờ đợi. Đây có thể là sự thư giãn với người này, nhưng lại là sự bất tiện với người khác. Ngược lại, một chiếc máy pha cà phê gia đình chỉ mất khoảng 1-2 phút để cho ra một ly cà phê hoàn chỉnh. Đối với một chủ quán cà phê, yếu tố tốc độ và sự đồng đều chất lượng của máy pha là không thể thay thế.

Xét về chi phí đầu tư và sử dụng: đam mê tốn bao nhiêu?

Đây là một vấn đề thực tế. Bạn có thể bắt đầu với một chiếc phin cà phê nhôm chỉ vài chục nghìn. Nhưng để “nhập môn” cà phê máy, bạn cần một bộ combo cả máy pha và máy xay cà phê, với giá máy pha cà phê tại nhà khởi điểm cũng từ vài triệu đồng. Tuy nhiên, nếu bạn là một người thường xuyên uống cà phê ở quán, việc đầu tư máy pha cà phê có thể lại là một bài toán kinh tế hơn về lâu dài.

Nên uống cà phê pha máy hay pha phin? Bảng so sánh tổng quan dành cho bạn lướt qua

Tiêu chí	Cà phê pha phin	Cà phê pha máy (Espresso)
Hương vị đặc trưng	Đậm, đắng, body dày, truyền thống	Cân bằng, chua thanh, thơm phức hợp, hiện đại
Lớp Crema	Không có	Có 1 lớp crema dày, màu nâu cánh gián
Hàm lượng Caffeine	Cao trên tổng một ly	Đậm đặc trên mỗi ml
Thời gian pha	5 – 10 phút	25 – 30 giây (không tính thời gian làm nóng máy)
Độ khó	Dễ bắt đầu, khó để ngon đồng đều	Cần học hỏi kỹ thuật (xay, nén, canh chỉnh)
Chi phí ban đầu	Rất thấp	Cao (từ 2 triệu đến hàng trăm triệu)

Vậy cuối cùng, gu của bạn là gì: chọn máy hay phin?

Sau tất cả những phân tích trên, không có câu trả lời nào là tuyệt đối đúng. Chỉ có lựa chọn phù hợp nhất với chính bạn mà thôi. Lựa chọn cà phê theo sở thích là quan trọng nhất. Hãy xem bạn thuộc “phe” nào nhé!

Bạn thuộc “team pha phin” nếu…

• Bạn yêu cái vị đắng đậm, mạnh mẽ của cà phê truyền thống.
• Bạn là một người hoài niệm, thích sự chậm rãi, coi việc pha cà phê là một nghi thức thư giãn.
• Bạn muốn tự tay pha một ly cà phê sữa đá “chuẩn vị Sài Gòn”.
• Ngân sách của bạn có hạn và bạn muốn một giải pháp cà phê giá rẻ.
• Bạn không ngại việc vệ sinh phin cà phê sau mỗi lần sử dụng.

Bạn thuộc “team pha máy” nếu…

• Bạn là người bận rộn, cần một ly cà phê ngon và nhanh chóng vào mỗi buổi sáng.
• Bạn yêu thích khám phá thế giới hương vị phong phú của các loại hạt cà phê rang xay khác nhau.
• Bạn muốn tự tay pha những ly Latte Art đẹp mắt hay Cappuccino béo ngậy tại nhà.
• Bạn đang có ý định kinh doanh và cần một giải pháp đảm bảo chất lượng cà phê đồng đều.
• Bạn là người đam mê công nghệ và các dụng cụ pha chế hiện đại.

Bảng giá “nhập môn” cho người mới bắt đầu

Để bạn có cái nhìn thực tế hơn, đây là bảng chi phí tham khảo để bắt đầu với mỗi phương pháp. Cách chọn cà phê cho người mới bắt đầu cũng nên cân nhắc yếu tố này.

Hạng mục	Combo Pha Phin	Combo Pha Máy (Cơ bản)
Dụng cụ chính	Phin nhôm/inox (30.000đ – 150.000đ)	Máy pha cà phê gia đình (Từ 3.000.000đ)
Máy xay	Không bắt buộc (có thể mua cà phê xay sẵn)	Máy xay cà phê (Rất quan trọng, từ 1.500.000đ)
Phụ kiện khác	Ly, muỗng…	Tamper, ca đánh sữa, cân điện tử… (Khoảng 500.000đ)
Tổng chi phí tối thiểu	~ 50.000 VNĐ	~ 5.000.000 VNĐ

Lời kết từ một người yêu cà phê là AHD đây!

Cuối cùng, dù là phin hay máy, mục đích sau cùng vẫn là mang lại cho chúng ta một ly cà phê ngon, một khoảnh khắc tận hưởng. Đừng để cuộc tranh luận cà phê nào tốt cho sức khỏe hơn hay ngon hơn làm bạn bối rối. Hãy cứ mạnh dạn thử cả hai, vì khám phá thế giới cà phê là một hành trình đầy thú vị. Có thể hôm nay bạn thích sự trầm ngâm bên ly phin, nhưng ngày mai bạn lại cần sự năng động của một ly espresso.

“Ly cà phê ngon nhất không phải là ly cà phê đắt tiền nhất, mà là ly cà phê phù hợp với bạn nhất vào đúng thời điểm bạn cần nó nhất.”

Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn tìm ra được “chân ái” của mình. Và nếu có dịp, hãy ghé qua quầy của AHD, chúng ta sẽ cùng nhau chia sẻ nhiều hơn về niềm đam mê với những hạt cà phê nguyên chất nhé!

Cập nhật vào 09/06/2025 lúc 04:59